Περπατώντας αργά στην προκυμαία,
«Υπάρχω;» λες, κ’ ύστερα «δεν υπάρχεις!»
Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία.
Ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης…
έγραφε ο Καρυωτάκης για την Πρέβεζα, όπου έφτασε το μακρινό 1928, μετά από δυσμενή μετάθεση. Σε μια επαρχιακή πόλη που κάποια πράγματα μένουν ίδια στο πέρασμα του χρόνου, ενώ άλλα αλλάζουν.
Ένα από αυτά που άλλαξαν, είναι και οι εικόνες της περιοχής στα καρτέρια των περασμάτων του Σεπτέμβρη. Αμέσως μετά τη δεκαετία του ’80, θυμάμαι, για να πιάσεις καρτέρι έπρεπε να ξενυχτίσεις στο πόστο σου, αλλιώς θα κατέληγες να παρακολουθείς τους άλλους να τουφεκάνε, δεδομένης της πολυκοσμίας και του συνωστισμού.
Στον λόφο με τις βελανιδιές…
Άλλες εποχές! Όταν κυνηγοί απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας περίμεναν για μέρες στη φυλάχτρα, ποντάροντας στο «καλό πέρασμα». Κι αυτό, έτσι απρόσμενα που ερχόταν κάποια στιγμή, αποζημίωνε τους κόπους και δικαίωνε την αναμονή. Γέμιζε τα φιλμ των αναλογικών φωτογραφικών με στιγμές, που φύλαξαν τα κατορθώματα και τον ενθουσιασμό των κυνηγών των περασμάτων.
Στις μεγάλες βελανιδιές στην κορφή του λόφου, ανάμεσα από τους ελαιώνες, πάνε χρόνια που δε βλέπω τα δυο «συνεταιράκια». Δυο ηλικιωμένους κυνηγούς από την Αθήνα που, εκτός από το ίδιο επάγγελμα, μοιράζονταν και το πάθος του κυνηγιού. Όταν μας έβρισκαν στα δέντρα και το καρτέρι πιασμένο, «από τι ώρα είστε εδώ ρε παιδιά, πάλι μας προλάβατε…» μουρμούριζαν απογοητευμένοι.
Καθόταν κατσουφιασμένοι λίγο πιο πέρα και, μέχρι να ξημερώσει, ξαπλωμένοι στα χορτάρια χαζεύαμε όλοι μαζί τ΄αστέρια να πέφτουν το ένα μετά το άλλο, μακριές αναμμένες τροχιές στον καθαρό
νυχτερινό ουρανό των πρώτων ημερών του Σεπτέμβρη. Κι άλλοτε το τεράστιο φθινοπωρινό φεγγάρι, που στα παράλια του Ιονίου δύει προς τη μεριά της θάλασσας.
Ξαναβρεθήκαμε και φέτος στα ίδια καρτέρια, αλλά το ξημέρωμα ήταν σύντομο. Έτσι, ελλείψει πεφταστεριών είχαμε συγκεντρώσει τις προσδοκίες μας στο αναμενόμενο πέρασμα των πουλιών, περιμένοντας να χαζέψουμε τα τρυγόνια να κατεβαίνουν «σαΐτες» από τις απέναντι πλαγιές και να ανοίγονται στη θάλασσα, διασχίζοντας τον ορίζοντα των ελαιώνων.
Με το πρώτο φως και αφού τακτοποιήθηκαν και κάποιοι αργοπορημένοι κυνηγοί, ακολούθησε ησυχία και προσμονή να διαπιστώσουμε τι καινούριο έφερνε η μέρα που ερχόταν. Άλλες χρονιές τα «κόβουν» οι μπόρες, φέτος με την ξηρασία θα βγάζαμε άκρη;
Το «πέρασμα»…
Η ώρα περνούσε και οι πρώτες ηλιαχτίδες φώτισαν τις ελιές και κάποιες διάσπαρτες λεμονιές. Κανά δυο τουφεκιές έσπασαν τη σιωπή, ερχόμενες από τη μεριά του κάμπου.
Αναμονή, ηρεμία! Τριγύρω σιωπή. Τα φύλλα των δέντρων έστελναν τώρα ασημένιες αντανακλάσεις κόντρα στο φως του ήλιου, που είχε βγει για τα καλά. Όταν τα πουλιά δεν περνάνε, στα καρτέρια αρχίζουν να περνούν οι έγνοιες. Τακτοποιείς κάποιες απ’ αυτές, κάποιες άλλες σου βγάζουν δουλειά. Τελικά οι καλύτερες σκέψεις ταξιδεύουν νύχτα. Το πρωί ακούγεται μόνο ο θόρυβος από κάτι φτωχά απομεινάρια τους, που «ξεκλαρώνουν» φτερουγίζοντας.
Κι εμείς σταθερά εκεί, στις πλαγιές των ελαιώνων το Σεπτέμβρη, περιμένοντας στο διάβα των πουλιών, αναμένοντας το απρόβλεπτο, ανεξιχνίαστο, 
όσο και γοητευτικό ταξίδι τους προς το Νότο…
Αποφασίσαμε να «εμβαθύνουμε» στο ζήτημα, πιάνοντας καρέκλες και παραγγέλνοντας δυο ουζάκια στο Κανάλι της Πρέβεζας, σε ένα ήσυχο τέτοια εποχή μαγαζί, δίπλα στη θάλασσα. Οι ξαπλώστρες άδειες, κύμα δεν έσπαγε πουθενά, η θάλασσα λάδι. Κάποιοι λίγοι τυχεροί παραθέριζαν ακόμη, απολαμβάνοντας το γλυκό νερό και τον μαλακό ήλιο.
Του χρόνου;
Πίνοντας δυο γουλιές έκλεισα τα μάτια, ακούγοντας μόνο το μουρμουρητό στην ακρογιαλιά. Απαλό, επαναλαμβανόμενο, ακούραστο, ασταμάτητο…
Στα μάτια μου μπροστά τα δυο συνεταιράκια, τ’ αστέρια, οι βελανιδιές στην κορφή του λόφου. Το τότε και το τώρα. Ο χρόνος αμείλικτος, ασταμάτητος, σκληρός. Όσο όμως φτωχά και να είναι τα περάσματα, όσο πλούσια, το ερώτημα είναι άλλο: την επόμενη φορά θα βρούμε τη θέση μας πιασμένη από δυο – τρεις πιτσιρικάδες, που ξενυχτώντας εκεί μας πρόλαβαν;
Κι ας φύγουμε τσατισμένοι μονολογώντας «από τι ώρα είστε εδώ ρε παιδιά»…
