Για δέκα χρόνια η μαζική εξόντωση των βισώνων έγινε κρατική πολιτική των Η.Π.Α, ώστε να “σπάσει” το μαχητικό φρόνημα και ο ίδιος ο κύκλος της ζωής των ινδιάνικων φυλών…

Η ιστορία του βίσωνα και του αφανισμού του στην Αμερική, είναι ένα ακόμα “επεισόδιο” επιβολής των λευκών εποίκων εις βάρος των ινδιάνικων φυλών που ζούσαν στις απέραντες Μεγάλες Πεδιάδες.

Η… τελική λύση!

Οι βίσωνες εξοντώθηκαν μαζικά, για να “σπάσει” το μαχητικό φρόνημα και ο ίδιος ο κύκλος της ζωής των ινδιάνων: για να ηττηθούν οι φυλές των ιθαγενών κυνηγών και πολεμιστών που ακόμα αντιστέκονταν, για να δεχτούν οι ινδιάνοι να “μαντρωθούν” στους θλιβερούς καταυλισμούς του εκτοπισμού τους, έπρεπε προηγουμένως να “σφαγιασθούν” οι βίσωνες! Την περίοδο ανάμεσα στο 1680 και 1750, στις Μεγάλες Πεδιάδες ζούσαν 30 εκατομμύρια βίσωνες…

Οι Ινδιάνοι είχαν διαμορφώσει μία πλήρη συμβιωτική σχέση μαζί τους, καθώς από αυτά τα ζώα εξαρτιόνταν ολοκληρωτικά η τροφή τους, η ένδυση και ο εξοπλισμός τους. Από τους βίσωνες έπαιρναν το κρέας τους, από το δέρμα έφτιαχναν ασπίδες και σέλες για τα άλογά τους, υφάσματα, ρούχα και σκηνές για τους καταυλισμούς τους… Οι τένοντες των ποδιών γίνονταν χορδές για τα τόξα των ινδιάνων, ενώ τα οστά μετατρέπονταν σε εργαλεία, βελόνες και αιχμές για τα βέλη τους.

Η κυβέρνηση των Η.Π.Α. που για χρόνια έψαχνε μία λύση στο “ινδιάνικο πρόβλημα”, βρήκε… την τελική λύση! Άλλωστε, το 1830 είχε ψηφιστεί και εγκριθεί από το Κογκρέσο το νομοσχέδιο “Απομάκρυνσης των Ινδιάνων”, που προέβλεπε τον ξεριζωμό των φυλών και τον υποχρεωτικό περιορισμό τους σε ελεγχόμενους από το στρατό καταυλισμούς. Όλως τυχαίως, βέβαια, όλοι οι σχεδιαζόμενοι καταυλισμοί βρίσκονταν στα πιο άγονα, άνυδρα, και ανεπιθύμητα για τους λευκούς εδάφη… Υπό αυτές τις συνθήκες, ο “ανταρτοπόλεμος” των Ινδιάνων δεν άργησε να ξεσπάσει. Και όπως κάθε εξέγερση των Ινδιάνων στο παρελθόν, ούτε και αυτή ήταν εύκολο να κατασταλεί από τον στρατό και το… ιππικό των Η.Π.Α.

Η διαταγή της εξόντωσης

Αντιμέτωπος με τους σκληροτράχηλους ινδιάνους, τα πρώτα χρόνια ο στρατός είχε απανωτές αποτυχίες στον “κλεφτοπόλεμο” που διεξαγόταν στην “Άγρια Δύση”… Έτσι, το 1865 η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανέθεσε τη διοίκηση της στρατιάς του Μιζούρι στον στρατηγό Γουίλιαμ Σέρμαν, τον διαβόητο διοικητή του εμφυλίου πολέμου που έκοψε το Νότο στα δύο, καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του. Το ίδιο ακριβώς που έκανε στον Αμερικάνικο εμφύλιο, ο Σέρμαν το εφάρμοσε και στις Μεγάλες Πεδιάδες: κρίνοντας πως οι Ινδιάνοι “θα μπορούσαν να πολεμούν για πάντα”, βασιζόμενοι στους βίσωνες για τις προμήθειές τους σε τροφή και υλικά, σχεδίασε την πλήρη καταστροφή της δυνατότητας του αντιπάλου να διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις. Και τότε, ο… αφανισμός των βισώνων έγινε επίσημη κρατική αποστολή!

Έτσι, ξεκίνησε η κρατική επιδότηση λευκών κυνηγών, που κατέφταναν από όλες τις αμερικανικές πολιτείες, για να… σκοτώσουν βίσωνες. Χιλιάδες άνεργοι Αμερικανοί, “εκστράτευσαν” στις πεδιάδες για να σκοτώσουν βίσωνες για τα δέρματά τους.

Δέκα χρόνια ολέθρου…

Η σφαγή ήταν πραγματικά χωρίς προηγούμενο, συγκλόνισε ακόμα σκληραγωγημένους στρατιωτικούς που τα μάτια τους είχαν δει πολλά στο πεδίο της μάχης… Ο συνταγματάρχης Όμηρος Γουίλερ, έγραψε χαρακτηριστικά:

-“Mόνο αν μπορούσε κάποιος να δει τις χιλιάδες των πτωμάτων που κείτονταν στις πεδιάδες, θα μπορούσε να συνειδητοποιήσει το μέγεθος του φονικού. Ο αέρας έφερνε την οσμή του θανάτου”.

Το τέλος ήρθε γρήγορα. Μέσα σε δέκα μόνο χρόνια, από το 1874 ως το 1884, εξολοθρεύτηκαν εκατομμύρια βίσωνες και η αντίσταση των Ινδιάνων συντρίφτηκε.

Το “μονοπάτι των δακρύων”

Ενδεικτική της σφαγής που γινόταν εκείνα τα χρόνια είναι η αναφορά μιας μεταφορικής εταιρίας, η οποία στα έγγραφά της σημειώνει πως μέσα σε δύο χρόνια, από το 1872 έως το 1874, είχαν σταλεί ανατολικά 500.000 δέρματα βίσωνα. Το 1893 είχαν απομείνει λιγότεροι από 300 βίσωνες στη Βόρεια Αμερική, από 60 εκατομμύρια που υπήρχαν πριν από 100 χρόνια. Και οι περήφανες φυλές των εξεγερμένων Ινδιάνων πήραν… “το μονοπάτι των δακρύων”, για τους άθλιους καταυλισμούς στη μέση του πουθενά…

Η ολοκληρωτική περιθωριοποίηση των ινδιάνικων φυλών είχε αρχίσει… Και ο μεγάλος πολιτισμός των Μεγάλων Πεδιάδων, ένα μεγάλο έθνος κυνηγών και πολεμιστών είχε σβήσει, μαζί με τους βίσωνες που έως τότε τους συντηρούσαν.

-“Όταν χάθηκαν οι βίσωνες, η καρδιά του λαού μου έσπασε… Μετά από το χαμό δε συνέβαινε τίποτε. Κανείς δεν τραγουδούσε, πουθενά”. 

Αυτά τα λόγια του αρχηγού της φυλής των Κρόου, περιγράφουν την τραγωδία με τον καλύτερο τρόπο…