spot_img
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
spot_img
ΑρχικήΚυνήγιΑξεσουάρ ΚυνηγούΛεπτό ή χοντρό ακόνισμα;

Λεπτό ή χοντρό ακόνισμα;

|

Laky Pet Food
Laky Pet Food
Laky Pet Food
Laky Pet Food

Με ποιό από τα διάφορα διαθέσιμα υλικα τριβής είναι καλύτερα να γίνει το τελικό ακόνισμα σε ένα μαχαίρι;

του Κώστα Λακαφώση

Σε προηγούμενο άρθρο, γράφαμε για τα διαφορετικά υλικά τριβής που έχει στη διάθεσή του κανείς για να ακονίσει ένα μαχαίρι, από λίμες και διαμαντόπλακες μέχρι φυσικές και τεχνητές πέτρες ακονίσματος σε διάφορα “νούμερα”, αλλά και γυαλόχαρτα, ντουκόχαρτα ή δερμάτινα λουριά.

Η γενική ιδέα, είναι ότι ξεκινάει κανείς με το πιό “χοντρό” υλικό τριβής, ώστε να προχωρήσει γρήγορα το αρχικό ακόνισμα, και τελειώνει με ένα λεπτότερο υλικό για το τελικό ακόνισμα και γυάλισμα της κόψης. Αυτή η βασική συνταγή ισχύει για τις περισσότερες περιπτώσεις μαχαιριών γενικής χρήσης, όμως υπάρχει κι εδώ ένα θέμα για συζήτηση, αφού, αν αρχίσουμε να ψάχνουμε λίγο περισσότερο τις λεπτομέρειες, διαπιστώνουμε ότι η επιλογή του υλικού που χρησιμοποιούμε για το τελικό ακόνισμα αλλάζει λίγο τη συμπεριφορά του μαχαιριού ή του εργαλείου μας. Αυτό σημαίνει ότι η βασική συνταγή “χοντρό στην αρχή και λεπτό στο τέλος” έχει κάποιες διαφοροποιήσεις σε μερικές περιπτώσεις, αφού σε κάποια συγκεκριμένα είδη μαχαιριών ή ατσαλιών, μπορεί να διαπιστώσουμε ότι είναι καλύτερα να αφήσουμε την κόψη μας ακονισμένη με το πιό “χοντρό” υλικό ακονίσματος και να μην περάσουμε από το τελικό γυάλισμα της κόψης, ενώ, αντίθετα, σε κάποια άλλα μαχαίρια, αξίζει να προσπαθήσουμε να τελειώσουμε το ακόνισμα με όσο το δυνατόν πιό “λεπτό” υλικό ακονίσματος. Για να πάμε στα δύο άκρα (σίγουρα και με μιά δόση υπερβολής), ένα τσεκούρι που κόβει ξύλα μπορεί να ακονιστεί με μιά χοντρή λίμα και να μείνει όπως είναι, ενώ ένα παραδοσιακό ξυράφι (“του μπαρμπέρη”) δεν λειτουργεί σωστά αν δεν γυαλίζεται διαρκώς πάνω στην ειδική δερμάτινη λωρίδα που χρησιμοποιείται ακριβώς γι’αυτόν τον σκοπό.

Με τα μαχαίρια, το ιδανικό τελικό ακόνισμα εξαρτάται από δύο παράγοντες: την προβλεπόμενη χρήση, αλλά και από το είδος του ατσαλιού που χρησιμοποιείται. Για να καταλάβουμε ακριβώς το ζήτημα, πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε ότι ένα μαχαίρι μπορεί να κόβει με δύο διαφορετικούς τρόπους: είτε σύροντας και “πριονίζοντας”, είτε πιέζοντας ευθεία προς τα κάτω. Παραδείγματα: στην πρώτη κατηγορία ανήκει το κόψιμο του ψωμιού και της ώριμης ντομάτας, το κόψιμο ενός σχοινιού ή ενός ιμάντα, καθώς και οι περισσότερες από τις κινήσεις που κάνουμε στο γδάρσιμο και στον τεμαχισμό ενός τριχωτού θηράματος. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν το ξύρισμα, το κόψιμο του τυριού, το πελέκημα ενός ξύλου (και ειδικά η ξυλογλυπτική ακριβείας), ή το ξύσιμο ενός μολυβιού. Η συμπεριφορά του μαχαιριού μας σε αυτές τις διαφορετικές απαιτήσεις, εξαρτάται φυσικά από το μέγεθος και το σχήμα της λάμας, καθώς και από τη γεωμετρία του τελικού ακονίσματος, όμως ένας επιπλέον παράγοντας είναι και το τελικό ακόνισμα. Αυτό σημαίνει ότι, για κάθε διαφορετικό μαχαίρι που χρησιμοποιούμε, το ιδανικό ακόνισμα εξαρτάται και από την προβλεπόμενη χρήση, και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που διαπιστώνει κανείς ότι σε ένα συγκεκριμένο μαχαίρι που το χρησιμοποιούμε συνήθως για κάποια συγκεκριμένη χρήση, είναι καλύτερα να επιλέξουμε μιά λίγο πιό “χοντρή” πέτρα ακονίσματος (ή διαμαντόπλακα ή οτιδήποτε υλικό χρησιμοποιούμε) για το τελικό ακόνισμα, αφήνοντας επίτηδες μιά λίγο πιό “άγρια” κόψη με πολύ λεπτές οδοντώσεις, τόσο μικρές που σχεδόν δεν διακρίνονται με γυμνό μάτι, αλλά που αποδεικνύονται πιό αποτελεσματικές σε κάποιες συγκεκριμένες χρήσεις.

Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα προκύπτει από το πείραμα που μπορεί να κάνει κάποιος δοκιμάζοντας να κόψει φθηνό πλαστικό καραβόσχοινο (από ίνες πολυπροπυλενίου). Αν χρησιμοποιήσουμε ένα πολύ κοφτερό μαχαίρι με τέλεια ακονισμένη και γυαλισμένη κόψη, μπορεί να διαπιστώσουμε ότι το μαχαίρι γλυστράει στο σχοινί και θέλει δύο και τρεις προσπάθειες για να το κόψει εντελώς. Όμως, αν πάρουμε ακριβώς το ίδιο μαχαίρι και το περάσουμε από μιά λεπτή διαμαντόπετρα για να “αγριέψει” λίγο η κόψη του, βλέπουμε ότι το σχοινί κόβεται πιό εύκολα, αφού η κόψη δεν γλυστράει αλλά “δαγκώνει” λίγο καλύτερα και “πριονίζει” το σχοινί με μία κίνηση.

Εδώ ακριβώς προκύπτει και η επίδραση του δεύτερου παράγοντα που αναφέραμε παραπάνω, δηλαδή του τύπου του ατσαλιού που χρησιμοποιείται. Χωρίς να είναι δυνατόν να δοθεί συγκεκριμένη και σαφής συνταγή για κάθε περίπτωση, πάντως είναι καλό να ξέρουμε ότι κάθε διαφορετικό ατσάλι αντιδρά διαφορετικά στο ακόνισμα. Κάποια ατσάλια είναι πιό μαλακά και δεν μπορούν να φτιάξουν και να κρατήσουν μιά πολύ λεπτή και κοφτερή κόψη, οπότε αυτά λειτουργούν συνήθως λίγο καλύτερα με μιά πιό “άγρια” κόψη που τα βοηθά να “πριονίζουν”. Όμως, ακόμα και από τα σκληρά ατσάλια υψηλής τεχνολογίας, που έχουν την σκληρότητα και την αντοχή να ακονιστούν με όποιο τρόπο θέλουμε, κάποια ατσάλια αντιδρούν καλύτερα στο ένα ή στο άλλο ακόνισμα, ανάλογα και με το πάχος και τη γεωμετρία της κόψης. Έτσι, μιά δοκιμή είναι ο πιό έγκυρος και αξιόπιστος τρόπος για να διαπιστώσουμε αν το συγκεκριμένο μαχαίρι λειτουργεί καλύτερα έτσι ή αλλιώς.Πώς όμως μπορούμε να πετύχουμε αυτό που ονομάζουμε “χοντρή” ή “λεπτή” υφή στην κόψη; Οι περισσότερες πέτρες ακονίσματος ανήκουν στη μεσαία προς λεπτή κατηγορία γενικής χρήσης, και διακρίνονται από έναν αριθμό (grit), παρόμοιο με αυτόν που χρησιμοποιούν τα γυαλόχαρτα: όσο πιό μεγάλος ο αριθμός, τόσο πιό λεπτή η πέτρα. Οι μεσαίες πέτρες γενικής χρήσης είναι γύρω στα 600 grit, ενώ οι πιό λεπτές (κατάλληλες μόνο για το τελείωμα του ακονίσματος) είναι 1200 grit ή και παραπάνω. Όμως, για να κινηθεί κανείς σε νούμερα υψηλότερα ή χαμηλότερα, πρέπει να χρησιμοποιήσει άλλα υλικά: για τη “χοντρή” πλευρά του φάσματος, μονόδρομος είναι η λύση του διαμαντιού, δηλαδή της πλάκας ακονίσματος με επίχρισμα διαμαντόσκονης που “κόβει” πολύ γρήγορα το μέταλλο και φτιάχνει μιά πιο χαρακτηριστικά “πριονωτή” κόψη, αν δεν χρησιμοποιήσουμε έπειτα και κάτι λεπτότερο για το τελείωμα. Οι διαμαντόπετρες, ακόμα και οι πιό λεπτές, στην ουσία είναι πιό χοντρές από όλα τα υπόλοιπα υλικά ακονίσματος, και άρα ή χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για να πετύχουμε “χοντρή” κόψη ή χρησιμοποιούνται ως το πρώτο στάδιο για να συνεχίσουμε με κάποιο λεπτότερο υλικό.

Όσο για το πολύ λεπτό ακόνισμα, δηλαδή το τέλειο γυάλισμα της κόψης, εκτός από τις λεπτές πέτρες ακονίσματος υπάρχουν και πιό “ακραίες” λύσεις: υπάρχει η τεντωμένη δερμάτινη λωρίδα που χρησιμοποιείται και για τα ξυράφια, όμως μιά ακόμα πολύ αποτελεσματική τεχνική χρησιμοποιεί ένα απλό επίπεδο χαρτόνι (όχι γκοφρέ), εμποτισμένο με κάποιο είδος γυαλιστικής αλοιφής: είτε από αυτή που χρησιμοποιούν οι χρυσοχόοι για τα κοσμήματα, είτε από εκείνες που χρησιμοποιούνται στα αυτοκίνητα για να αφαιρούνται μικροαμυχές στο χρώμα, είτε, ακόμα και κλασική λευκή οδοντόπαστα! Σύροντας την κόψη του μαχαιριού μας με προσοχή πάνω στο εμποτισμένο χαρτόνι, η κόψη γίνεται εξαιρετικά λεία και γυαλισμένη, εάν βέβαια το επιτρέπει ο συγκεκριμένος τύπος του ατσαλιού και το προηγούμενο ακόνισμα της κόψης. Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι εξαιρετικά κοφτερό, όμως μπορεί και να μην είναι το είδος του ακονίσματος που ταιριάζει με το μαχαίρι μας και τη χρήση για την οποία το προορίζουμε.

Άρα, το λέμε και πάλι για να είναι ξεκάθαρο: δεν υπάρχει σωστό και λάθος στο τελικό ακόνισμα μιάς κόψης, αλλά υπάρχουν δυό διαφορετικές επιλογές που η καθεμιά έχει τα καλά και τα κακά της. Μόνο ο πειραματισμός και η δοκιμή μπορεί να μας οδηγήσει στη σωστή λύση για το συγκεκριμένο μαχαίρι και τη συγκεκριμένη χρήση που μας ενδιαφέρει.

Ακολουθήστε το kynigesia.gr στο Google News.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Καρδίτσα: Λύκος κατασπάραξε 85χρονη – Εκτιμάται ότι ήταν ήδη νεκρή

Καρδίτσα: Λύκος κατασπάραξε 85χρονη - Εκτιμάται ότι ήταν ήδη νεκρή Η σορός της βρέθηκε στο κρεβάτι της - Τι έδειξε η ιατροδικαστική εξέταση Συναγερμός έχει σημάνει...
spot_img
spot_img

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ