Τα κυνηγετικά ατυχήματα ανέκαθεν αποτελούσαν ένα μείζονος σημασίας θέμα στο κόσμο των κυνηγών. Την τελευταία -τουλάχιστον- δεκαετία όμως, έχουν μια μεγάλη αυξητική τάση και θεωρείται πλέον κάτι δεδομένο. Τι κι αν κάθε χρόνο ευχόμαστε να τελειώσει αίσια η κυνηγετική χρονιά, δυστυχώς τα ευχολόγια αν μη τι άλλο, κρίνονται ανεπαρκή.
Στο κυνήγι του αγριόχοιρου εντοπίζονται τα περισσότερα ατυχήματα και μάλιστα τις πιο πολλές φορές, είναι θανατηφόρα. Οι λόγοι είναι αρκετοί και δυστυχώς δεν είναι λίγοι αυτοί που προσεγγίζουν το θέμα πολύ επιφανειακά, εκφράζοντας διάφορες απόψεις που αποτελούν ευσεβείς πόθους, αλλά και προσπαθούν να μετατρέψουν τα «συμπτώματα» σε «αιτίες».
Κάποιοι αναφέρουν ως βασική αιτία τα δράμια, επιζητώντας παράλληλα τη χρήση των ραβδωτών, κάποιοι την μη εφαρμογή του πορτοκαλί γιλέκου, κάποιοι άλλοι την απουσία των κυνηγών από τα σκοπευτήρια και διάφορα άλλα, που ωστόσο, αποτελούν τα συμπτώματα και όχι τις αιτίες. Είναι γνώριμο εξάλλου, το να «φταίει ο γάιδαρος και να χτυπάμε το σαμάρι».
Αν γυρίσουμε το χρόνο πίσω, πριν είκοσι χρόνια, θα διαπιστώσουμε ότι τα κυνηγετικά ατυχήματα στο γουρουνοκυνήγι ήταν απειροελάχιστα. Οι κυνηγοί τότε ούτε πορτοκαλί ρούχα φορούσαν, ούτε εργαλεία άμεσης επικοινωνίας κατά τη διεξαγωγή του κυνηγιού διέθεταν (κινητά-ασύρματοι), αλλά και τα ίδια σχεδόν όπλα και πυρομαχικά χρησιμοποιούσαν. Από τότε έως τώρα, όμως, στο κυνήγι του αγριόχοιρου άλλαξαν αρκετά πράγματα και οι αλλαγές αυτές αποτελούν και κάποιες από τις αιτίες των κυνηγετικών ατυχημάτων.
Η αυξητική τάση πληθυσμιακά του αγριόχοιρου που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, προσέλκυσε ταυτόχρονα πολλούς στο κυνήγι του, καθώς ως γνωστό η ποσότητα είναι πάντα πρόκληση. Το κακό είναι ότι ορισμένοι απ’ αυτούς, ουδέποτε κατά το παρελθόν είχαν πιάσει στα χέρια τους κυνηγετικό όπλο, αλλά και ότι η ιδιοσυγκρασία τους είναι πλήρως ακατάλληλη για το συγκεκριμένο κυνήγι. Μάλιστα, αρκετοί απ’ αυτούς βαφτίσθηκαν και ως «αρχηγοί», δίχως κανένα κυνηγετικό υπόβαθρο και δημιούργησαν ομάδες με απείθαρχα και ακατάλληλα μέλη, που είτε είχαν αποκλειστεί από παλαιότερες ομάδες, είτε προήλθαν από άλλα είδη κυνηγιού.
Ομάδες που αδικαιολογήτως απαρτίζονται από 20-30 και περισσότερα μέλη, δίχως κανένα έλεγχο και συντονισμό, ξεχύθηκαν στα βουνά να κυνηγήσουν ένα ζώο που δεν φρόντισαν εκ των προτέρων να μάθουν τα μυστικά του και να εξοικειωθούν μαζί του. Γιατί το κομβικό σημείο στην περίπτωση αυτού του κυνηγιού, δεν είναι να εξοικειωθεί κανείς μόνο με το όπλο του, αλλά ειδικότερα με το ζώο. Τον αγριόχοιρο.
Κατά τη διεξαγωγή της παγάνας και των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν, ο οργανισμός λόγω υπερέντασης και της αδρεναλίνης που ανεβαίνει στα ύψη, διαταράσσεται, με αποτέλεσμα οι αισθήσεις να μη βρίσκονται σε κατάσταση ισορροπίας. Για το λόγο αυτό, απαιτούνται άτομα με την κατάλληλη ψυχοσύνθεση και συγκροτημένο χαρακτήρα. Και εδώ πρέπει να εστιάσουμε. Αν δεν έχουν προηγήθει βιωματικές εμπειρίες που διαμορφώνουν την απαιτούμενη ψυχοσύσταση ενός ατόμου, αλλά και εάν ο εκάστοτε χαρακτήρας είναι από την φύση του ακατάλληλος για το ιδιαίτερο και απαιτητικό κυνήγι του αγριόχοιρου, τότε οι πιθανότητες για έναν λάθος χειρισμό και ένα τραγικό συμβάν, αυξάνονται κατά πολύ.
Θα πρέπει, λοιπόν, να γίνει κατανοητό ότι «δεν κάνουν όλοι γι’ αυτό το κυνήγι». Ακόμη και αν κάποιος είναι ικανός σκοπευτής και άριστος χειριστής όπλων, δεν σημαίνει κι ότι είναι κατάλληλος για το κυνήγι του μεγάλου θηράματος. Υπήρξαν λάθος χειρισμοί με άσχημη κατάληξη, ακόμα και από άτομα που συχνά δραστηριοποιούνταν μέσα σε σκοπευτήρια. Σαφώς και τα σκοπευτήρια μπορούν να συμβάλλουν θετικά σε κάποιες παραμέτρους, αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως αποκλειστικός αποτρεπτικός παράγοντας στο θέμα των ατυχημάτων.
Τα δράμια στα οποία αρκετοί επιρρίπτουν ευθύνες σχετικά με τα ατυχήματα, επιθυμώντας παράλληλα και την κατάργησή τους, αποτελεί επίσης σύμπτωμα και όχι αιτία. Αυτός που θα πατήσει λαθεμένα τη σκανδάλη, ότι και να έχει μέσα το όπλο του, το ίδιο επικίνδυνος είναι. Σαφώς και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή λόγω των περισσοτέρων του ενός βολιού που διαθέτουν, αλλά την ουσιαστική ευθύνη φέρει αυτός που κρατάει το όπλο.
Κάποιοι άλλοι, προσπαθούν να συγκρίνουν το ελληνικό μοντέλο με αυτά των ευρωπαϊκών χωρών, αψηφώντας τις τεράστιες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ μας, τόσο στον τρόπο κυνηγιού, όσο και στις εδαφολογικές συνθήκες. Η υψηλή ως επί το πλείστο βλάστηση στα περισσότερα δάση των άλλων χωρών, προσφέρει καλύτερη ορατότητα για έναν στόχο, σε σύγκριση με τα πυκνά στη πλειοψηφία της Ελλάδας, που την περιορίζουν. Το ελεύθερο κυνήγι δεν υφίσταται στην Ευρώπη όπως γνωρίζουμε και εκεί είναι που μεσολαβούν αρκετές τεχνικές διαφορές μεταξύ μας. Εντούτοις, δεν είναι λίγα και τα θανατηφόρα ατυχήματα που καταγράφονται κάθε χρόνο σε χώρες του εξωτερικού, ακόμα και με ραβδωτά τουφέκια. Η διαφορά, όμως εκεί, είναι ότι παρέχεται περισσότερη τεχνική κατάρτιση, πιο αυστηρή αξιολόγηση, αλλά και περισσότερη ενημέρωση των κυνηγών από πολύ μικρές ηλικίες.
Μία αιτία που πηγάζουν πολλά από τα παραπάνω, είναι ο υβριδισμός του αγριόχοιρου. Πρώτον γιατί η μεγάλη αύξηση του είδους οφείλεται σε αυτόν, με αποτέλεσμα να προσελκύονται ακατάλληλα άτομα, που σε διαφορετική περίπτωση (όπως παλαιότερα) θα αδυνατούσαν να συμμετέχουν σ’αυτό το κυνήγι, στα δύσκολα σημεία και στους μικρούς αριθμούς που υπήρχε… Και δεύτερον, λόγω της αλλόκοτης συμπεριφοράς που παρουσιάζουν με την παθητική τους στάση (δεν τρέπονται συνήθως σε φυγή), στις συχνές «στάμπες» δημιουργείται συνωστισμός των εμπλεκομένων, με ό, τι αυτό συνεπάγεται.
Πέρα από τα παραπάνω, οι αρχηγοί αρκετών ομάδων δίνουν βάρος στον παράγοντα της κάρπωσης, προάγοντας κατά συνέπεια την πλεονεξία και τον ανταγωνισμό, αψηφώντας έτσι τους βασικούς κανόνες ασφαλείας, είτε το αντιλαμβάνονται είτε όχι.
Ουσιώδεις λύσεις, αν θέλουμε, υπάρχουν και θα πρέπει να εφαρμοστούν με οποιοδήποτε κόστος. Αναφέρω κάποιες συνοπτικά:
Να δημιουργηθούν νέα και πιο αυστηρά κριτήρια για το κυνήγι του αγριόχοιρου, συμπεριλαμβανομένου και του τεστ χαρακτήρα, μέσα από πρακτικές και τεχνικές διαδικασίες.
Να δημιουργηθούν ονομαστικές καταστάσεις μελών και αρχηγών.
Να είναι απαραίτητη η παρακολούθηση εξειδικευμένων σεμιναρίων από τους αρχηγούς.
Οι κυνηγετικές οργανώσεις να επενδύσουν στην παιδεία, αποβάλλοντας κατ’ αυτό τον τρόπο το σύνδρομο της ποσότητας, διαμορφώνοντας και αφυπνίζοντας τη συλλογική συνείδηση.
Και αν αυτά τρομάζουν κάποιους θεσμικούς, με κίνδυνο όπως λένε να χαθούν κάποιες κυνηγετικές άδειες, είναι απαράδεκτο να προτιμούμε αντ’ αυτού να χάνονται ανθρώπινες ζωές. Αν και αυτοί που θα κρίνονται ακατάλληλοι για το συγκεκριμένο κυνήγι, θα μπορούν κάλλιστα να στραφούν σε οποιοδήποτε άλλο είδος κυνηγίου.
