Tα γενετικά και κληρονομικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένα “τρουφόσκυλο”, είναι λίγο – πολύ ίδια με αυτά που πρέπει να έχει και ένα… κυνηγόσκυλο!
Aπό τη στιγμή που η τρούφα αποτελεί ένα από τα πιο ακριβά προϊόντα της γης στη διεθνή αγορά, ήταν μοιραίο να προκύψουν… οι “τρουφοσυλλέκτες” και τα “τρουφόσκυλα”! Ένα είδος υπόγειου μανιταριού είναι η τρούφα, καθώς βρίσκεται, συνήθως, σε βάθος 8 έως 15 εκατοστών κάτω από το έδαφος. Αυτοί που ξέρουν την ψάχνουν σε δάση δρυός, πουρναριών, πεύκων, σε τόπους με αριές κ.λπ.
“Μάθημα” από κουτάβια
Οι μαύρες τρούφες αναπτύσσονται σε ξηρές περιοχές και σε υψόμετρα από 300 – 1.000 μέτρα, ενώ οι πολύ πιο σπάνιες – και δυσεύρετες – λευκές τρούφες, φυτρώνουν σε γονιμότερα εδάφη, μέχρι τα 600 μέτρα υψόμετρο… Είτε μαύρη είτε λευκή, όμως, για να ψάξεις την τρούφα χρειάζεσαι και το… κατάληλα εκπαιδευμένο σκυλί! Tα γενετικά και κληρονομικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένα “τρουφόσκυλο”, είναι λίγο – πολύ ίδια με αυτά που πρέπει να έχει και ένα… κυνηγόσκυλο:
- Πολύ καλή όσφρηση.
- Αντοχή και επιμονή.
- Εκπαιδευσιμότητα και κοινωνικότητα.
Πολύ συχνά τα “τρουφόσκυλα” πρέπει να δουλέψουν σε αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες, ειδικά το χειμώνα που η αναζήτηση της τρούφας απαιτεί πολύωρη εργασία στο χιόνι και το τσουχτερό κρύο. Επίσης, η εκπαίδευση του “τρουφόσκυλου” είναι μακροχρόνια και πρέπει να γίνεται στην ύπαιθρο… Η όλη διαδικασία εκπαίδευσης μπορεί να διαρκέσει και 2 χρόνια, ξεκινώντας από την βρεφική ηλικία, όταν ακόμα τα κουτάβια θηλάζουν: ο εκπαιδευτής τρίβει τρούφα στις θηλές της μάνας, έτσι ώστε τα κουτάβια να μάθουν να αναγνωρίζουν την μυρωδιά, όταν αναζητούν τη θηλή για να θηλάσουν.
Οι φυλές που χρησιμοποιούνται
Κατάλληλες ράτσες γι’ αυτή τη δουλειά θεωρούνται τα Λαμπραντόρ, τα Σπρίνγκερ Σπάνιελ, τα Λαγκότο (ράτσα που έχουν αναπτύξει οι Ιταλοί ειδικά για το κυνήγι της τρούφας), τα Γκριφόν Κόρτθαλ, τα Πόιντερ, τα Κούρτσχααρ, αλλά και ημίαιμα σκυλιά. Η τιμή των εκπαιδευμένων σκύλων τρούφας διαμορφώνεται – ανάλογα με την εμπειρία του ζώου – από 1.500 έως 4.000 ευρώ!
Επίσης, καθοριστικό ρόλο στην τιμή ενός “τρουφόσκυλου” παίζει και το πόσα είδη τρούφας έχει την ικανότητα να εντοπίσει ο σκύλος. Τα εκπαιδευμένα τρουφόσκυλα θα πρέπει να είναι προσεκτικά και σχολαστικά, ώστε όταν σκάβουν να μην καταστρέφουν με τα νύχια τους τις τρούφες… Συγχρόνως, όταν εργάζονται δεν θα πρέπει να επηρεάζονται από τους ήχους, τους ανθρώπους ή τα άλλα ζώα, που τυχόν βρίσκονται στον χώρο της έρευνάς τους. Το κυριότερο προσόν του σκύλου, όμως, είναι η συνεργασία που έχει με τον κυναγωγό του.
Σε Γαλλία, Ιταλία και -εσχάτως- στην Ελλάδα, υπάρχουν εκτροφές… εξειδικευμένων “τρουφόσκυλων”! Και βέβαια, η αναζήτηση του καλού σκύλου δεν σταματά ποτέ, αφού αποτελεί διαδικασία γνώσης, έρευνας των γεννητόρων, σωστών ζευγαρωμάτων, αλλά και ικανότητας στην εκπαίδευσή του.
Ανταγωνιστές οι… αγριόχοιροι
Το “κυνήγι της τρούφας” στην Ελλάδα, ξεκίνησε πριν 10 χρόνια, περίπου… Στην γειτονική Ιταλία, όμως, η ενασχόληση ξεπερνά τα 200 χρόνια! Το να βρει κανείς το τόπο που κρύβει τρούφες, τις περισσότερες φορές είναι πιο δύσκολο και επίπονο από το να βρεις… μπεκάτσες ή πέρδικες. Το σκυλί που αφήνεται ελεύθερο να ψάξει για τρούφες, ψάχνει σιγά και με προσοχή, διατηρώντας ένα ήρεμο τέμπο που του επιτρέπουν να συλλαμβάνει την οσμή της κρυμμένης ώριμης τρούφας… Μόλις εντοπίσει τον πολύτιμο μύκητα, πηγαίνει στο σημείο και σκάβει με τα μπροστινά του πόδια, έχοντας την μύτη καρφωμένη στο έδαφος. Η υπομονή είναι σημαντικός παράγοντας και καθορίζει την επιτυχία. Αρκετοί επίδοξοι τρουφοσυλλέκτες απογοητεύονται σύντομα και τα παρατούν, γιατί δεν έχουν την ικανότητα, τη γνώση και την εμπειρία, να καθοδηγήσουν τον σκύλο τους στα σωστά σημεία.
Ένα μεγάλος ανταγωνιστής, είναι… και ο αγριόχοιρος: για τα αγριογούρουνα οι τρούφες είναι ένα εκλεκτό έδεσμα, τις ψάχνουν μετά μανίας και, λόγω της εξαιρετικής οσφραντικής τους ικανότητας, τις εντοπίζουν από μεγάλες αποστάσεις! Το κέρδος που αποφέρει η τρούφα, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο: η άσπρη μπορεί να στοιχίζει από 1.000 έως 3.000 ευρώ το κιλό, με τη ζήτηση να προέρχεται, κυρίως, από τα ακριβά εστιατόρια.
Και καλλιεργούμενες
Υπάρχουν έξι είδη τρούφας, εκ των οποίων τα πέντε μπορούν να καλλιεργηθούν, ενώ η λευκή υπάρχει μόνο στην φύση. Η καλλιεργημένη τρούφα υπερτερεί της αυτοφυούς, γιατί βγαίνει σε μεγαλύτερα και πιο ομοιόμορφα κομμάτια.
