Βαθύς Τρυπανισμός VS Ψυχρή Εξέλαση – Δύο είναι οι βασικές μέθοδοι σύμφωνα με τις οποίες γίνεται η κατασκευή της κάννης στα όπλα, είτε αυτά είναι ραβδωτά είτε λειόκαννα.
Παρακάτω θα αναλύσουμε και τις δύο περιπτώσεις γύρω από την κατασκευή της κάννης, ωστόσο αρχικά πρέπει να αναφέρω, ότι δεν υπάρχει τεχνική στην μεταλλουργία η οποία να συγκεντρώνει μόνο θετικά στοιχεία.
Βαθύς τρυπανισμός είναι η μέθοδος που εφαρμόστηκε όταν ξεκίνησε η βιομηχανική επανάσταση. Τότε εξελίχθηκαν και τα μηχανήματα (κατά βάση μεγάλα τρυπάνια) που είχαν τη δυνατότητα να τρυπήσουν μία βέργα σιδήρου μήκους ενός μέτρου.
Οι τεχνικές γύρω από την κατασκευή της κάννης
Οι παλαιότερες μέθοδοι διαμόρφωσης των καννών είχαν τη βάση τους στην εν θερμώ σφυρηλάτηση. Η δεύτερη μέθοδος κατασκευής των καννών (ψυχρή εξέλαση) στηρίζεται και αυτή στην εξέλιξη της τεχνολογίας των μηχανημάτων.
Στην τεχνική αυτή, το μέταλλο επιμηκύνεται δεχόμενο χτυπήματα, ή πρεσάρεται από κυλίνδρους με σκοπό την επιμήκυνσή του. Αν πρόκειται για διαμόρφωση επίπεδων ελασμάτων, η τεχνική ονομάζεται ελατότητα, αν πρόκειται για βέργες ολκιμότητα.
Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει τρυπανισμός. Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι ποτέ δεν χρησιμοποιείται η μορφή της σωλήνας για την κατασκευή των καννών, λόγω του ότι υπάρχει πολύ σοβαρό ενδεχόμενο να εμφανιστεί το φαινόμενο της αστοχίας υλικού.
Στην περίπτωση του βαθέως τρυπανισμού, η μεταλλική βέργα τρυπιέται κατά μήκος έτσι ώστε να διαμορφωθεί το εσωτερικό της.
Η διαδικασία κατασκευής
Στην περίπτωση της ψυχρής εξέλασης, αρχικά τρυπιέται ένα κομμάτι μέταλλο που δεν ξεπερνά σε μήκος τα 40-50 εκατοστά, στο εσωτερικό του μπαίνει μία βέργα που είναι το αρνητικό καλούπι της κάννης και στη συνέχεια δέχεται περιφερειακά χτυπήματα από σφύρες, με αποτέλεσμα να επιμηκυνθεί σχεδόν στο διπλάσιο και να πάρει και την τελική μορφή εσωτερικά.
Στην μέθοδο του βαθέως τρυπανισμού, το κοπτικό μηχάνημα (τρυπάνι), περιστρεφόμενο, δημιουργεί θερμότητα που επηρεάζει τη δομή του μετάλλου. Η θερμοκρασία συντελεί στο να υπάρχει μετακίνηση των μορίων δομής του μετάλλου, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση τάσεων.
Ένα αρνητικό στοιχείο, είναι το γεγονός, ότι τα μηχανήματα, όσο σύγχρονα και να είναι, παρουσιάζουν κάποιους τζόγους που αυτό μεταφράζεται σε ανομοιόμορφο τρυπανισμό κατά μήκος στο εσωτερικό του σωλήνα.
Το ποσοστό ακονίσματος του τρυπανιού συντελεί και αυτό στην ομοιόμορφη διαμόρφωση του εσωτερικού του σωλήνα. Λόγω του ότι τα λειόκαννα όπλα δεν προορίζονται για βολές ακριβείας, τα αρνητικά στοιχεία που παρουσιάζει η συγκεκριμένη μέθοδος δεν επηρεάζουν κατά πολύ το ζητούμενο αποτέλεσμα.
Οι κάννες βαθέως τρυπανισμού, λόγω συγκέντρωσης τάσεων κατά την επεξεργασία τους, είναι πιο επιρρεπείς στις στρεβλώσεις.
Η σφυρηλάτηση
Με τη μέθοδο της ψυχρής εξέλασης, το μεγάλο πλεονέκτημα είναι, ότι κατά τη διαδικασία σφυρηλάτησης πυκνώνει η κρυσταλλική δομή του μετάλλου, με αποτέλεσμα να εξαλείφονται οι όποιες ατέλειες στη δομή του. Αυτό δεν επιτυγχάνεται με θερμότητα, άρα δεν υπάρχει μετακίνηση των μορίων εξαιτίας της συστολής-διαστολής.
Το δεύτερο θετικό είναι, ότι δεν χρειάζεται οι βέργες πριν την επεξεργασία τους να παραμείνουν αποθηκευμένες για να εξαλειφθούν οι όποιες τάσεις υπάρχουν από τη χύτευσή τους.
Στα αρνητικά κατατάσσεται το γεγονός, ότι και αυτές, δεχόμενες τα χτυπήματα λόγω μικρών διαφορών στη δομή, δεν μπορούν να δώσουν ομοιόμορφο πάχος στα τοιχώματα της κάννης. Αυτό πρακτικά σημαίνει περισσότερο χρόνο για την επεξεργασία της εξωτερικά μετά την σφυρηλάτηση.
Η διαδικασία ψυχρής εξέλασης είναι ασύμφορη οικονομικά να εφαρμοστεί σε μικρές παραγωγές, λόγω μεγάλου κόστους των μηχανημάτων. Παράλληλα, είναι και πιο χρονοβόρα. Με την ψυχρή εξέλαση είναι δυνατόν να κατασκευαστούν κάννες με λεπτότερα τοιχώματα.
Στην πλειοψηφία τους οι κατασκευαστές λείων καννών χρησιμοποιούν τη μέθοδο του βαθέως τρυπανισμού. Πρακτικά, ο κάτοχος του όπλου δεν θα είναι σε θέση να καταλάβει ή να μπορεί να μετρήσει τις όποιες διαφορές υπάρχουν μεταξύ των δύο μεθόδων.
Δεν θα καταλάβει τις διαφορές
Με βάση τη μηχανολογία και τις ιδιότητες μετάλλων, η ψυχρή εξέλαση υπερτερεί του βαθέως τρυπανισμού. Όπως αρχικά ανέφερα, δεν υπάρχει μέθοδος που να συγκεντρώνει μόνο θετικά στοιχεία.
Άλλωστε, η συζήτηση αυτή δεν είναι και από τις πιο συνηθισμένες που γίνονται μεταξύ κυνηγών. Η παραπάνω ανάλυση των διαφορών μεταξύ των δύο μεθόδων δεν οδηγεί πουθενά γιατί θα πρέπει να παρουσιαστούν στοιχεία που δεν είναι εύκολα κατανοητά, καθώς στηρίζονται πάνω στις ιδιότητες των μετάλλων και στην επεξεργασία τους.
Περισσότερα θετικά στοιχεία για την ψυχρή εξέλαση
Βάσει επιστημονικών στοιχείων, η μέθοδος της ψυχρής εξέλασης παρουσιάζει περισσότερα θετικά στοιχεία. Αυτό είναι κάτι που πρακτικά δεν μπορεί να αποδειχθεί.
Δεν πρόκειται ο χειριστής – κάτοχος του όπλου να βρει καλύτερη βλητική απόδοση, ούτε θα σωθεί από τα ελάχιστα γραμμάρια διαφοράς του βάρους μεταξύ των καννών που έχουν φτιαχτεί με διαφορετικές τεχνικές.
Αν κάποιος ενδιαφέρεται να εισχωρήσει στην κατασκευή των όπλων επειδή το μεγαλύτερο κομμάτι σχετίζεται με την μεταλλουργία, θα πρέπει πρώτα να διαβάσει πολλά πράγματα για τις ιδιότητες των μετάλλων και την επεξεργασία τους.
